Мр Геленa Медєши

ЯЗИК НАШ НАСУЩНИ

РЕЦЕНЗИЯ КНЇЖКИ МР ГЕЛЕНИ МЕДЄШИ „ЯЗИК НАШ НАСУЩНИ”, 2008.

Др Юлиян Рамач:

Рукопис (105 боки) представя зборнїк авторкових обявених статьох о руским/русинским язику. Подзелєни є на шейсц глави: I. Прилоги на социолинґвистични теми (седем статї); II. Прилоги на теми з обласци язика (пейц статї); III. Прилоги з обласци стилистики (шейсц статї); IV. З лекторских призначкох; V. Прикази кнїжкох (штири статї). Шеста глава то библиоґрафия авторкових обявених роботох, у хторей наведзени 32 библиоґрафски єдинки. На концу дата Призначка о авторки.
Тота кнїжка будзе представяц хасновиту и интересантну литературу за шицких любительох руского язика, окреме за студентох русинистики и преподавачох руского язика. Тиж так и за шицких русинистох, як и славистох. Студенти русинистики годни з нєй научиц вельо нового, понеже авторка пише о руским/русинским язику з вецей аспектох: з аспекта социолинґвистики, стандардизациї, стила, правилного/нєправилного хаснованя словох, виразох итд. Годни научиц и велї линґвистични поняца и термини: моноцентрична и полицентрична стандардизация, урбанизация литературного язика, доминантна двоязичносц, субстрактивна двоязичносц и др. Любителє руского язика през велї приклади годни спатриц значносц чуваня и пестованя свойого язика и його чистоти.
Прето предкладам же би тота кнїжка мр Гелени Медєшовей була обявена.

Др Михал Тир:

Мр Гелена Медєши линґвисткиня позната рускей, алє и ширшей славистичней явносци. Перманентно участвує на фахових и наукових сходох, та и число єй роботох хтори обявени у зборнїкох и часописих досце вельке. Прето ми як рецензентови мило же ше тота обсяжна творчосц найдзе на єдним месце у форми кнїжки.
Авторка свойо роботи подзелєла до пейцох тематичних цалосцох, а шесте поглавє облапя библиоґрафию прилогох спомедзи хторих ше велї находза у тей кнїжки. Спектер интересованя мр Гелени Медєши широки, так же позберани материял мож применїц у настави. Стил добри и розумлїви, та кнїжку з полну увагу годни читац и гевти Руснаци цо нє маю филолоґийне образованє, а заинтересовани су за пестованє мацеринского язика.
У рукопису находзиме социолинґвистични роботи, русинистични роботи, стичистични розпатраня, материял вязани за лекторску праксу, як и дзепоєдни рецензиї кнїжкох.
Предкладам же би ше тот материял на 126 бокох друковало, же би кнїжку могли хасновац Руснаци, а тиж и слависти рижних профилох.

Др Михайло Фейса

(виривок)

Рукопис Язик наш насущни ма 126 боки. Подзелєни є на 5 часци: 1. Прилоги на социолинґвистични теми; 2. Прилоги на теми з обласци язика; 3. Розумлївосц, правдивосц и краса доброго стилу; 4. З лекторских призначкох и 5. Прикази кнїжкох.
Уж у першей часци (и найобсяжнєйшей) Рукопису у полним шветлє приходзи до вираженя и найзначнєйше доприношенє русинистики авторки мр Гелени Медєшовей. Виглєдованє дружтвеней димензиї руского язика, або руского язика як комуникацийней дїї, по Гелену Медєшову були на марґинох. Практични аспекти и комуникацийна пракса то заєднїцки менователє статьох хтори без сумнїву винїмно доприноша функционованю руского язика у дружтвеней сфери. Други часци Рукопису лєм формую атрибут на основи хторого авторку мож тримац за хвильково перше мено рускей социолинґвистики. Авторка цали час свидома же бешедне слово и писане слово нєшка два вариянти истого социолинґвистичного феномену. Бешедне слово ма главни цек рики, хтори помали чече, алє, заш лєм, стаємно чече, и меня ше. Писане слово, т.є. стандардна язична норма, здабе на базен хтори нє на напряме матици, алє є повязани зоз главним цеком рики одкадз прима воду, хтору препущує през свойо филтери.
Податочок же Змист Рукопису творя преважно публиковани роботи нє однїма нїч од його значносци. Язични заключеня Гелени Медєшовей указую на озбильного линґвисту и, гоч дзепоєдни роботи публиковани пред пар децениями, нєт им цо (анї їх методолоґиї, анї їх заключеньом) одняц. Базовани на класикох дескриптивней линґвистики и авторитативних социолинґвистох як цо Джошуа Фишмен, авторково заключеня по правилу точни, були у чаше виводзеня, а (предпоставяме) и буду. Покля тот наш язик насущни существує.
Мр Гелена Медєшова ше зоз кнїжку типа The Best of потвердзує як щири и совисни борец, односно борителька за руски язик и єй рукопис заслужує же би бул обявени у цалє у форми яку авторка и предложела. Нє забудзме наглашиц же ше Рукопис закончує зоз релевантну и вичерпну “Библиоґрафию”.
Понеже ключни слова Рукопису, як цо стандардизация руского язика, язична политика прескрибтивней ґраматики, двоязичносц, интерференция и под. у русинистики нєдостаточно виглєдовани, а актуални су, предкладам видавательови, Дружтву за руски язик, литературу и културу, же би витирвал у своєй намири и Рукопис преточел до публикованей кнїжки, бо руска национална заєднїца з публикованьом тей кнїжки будзе мац драгоцину социолинґвистичну моноґрафию.